Niemal każdy słyszał o złocie i każdy zdaje sobie sprawę z unikalnych cech jakie prezentuje. Jednak, gdy przychodzi do ulokowania części swojego portfela inwestycyjnego w złocie wszyscy zadajemy sobie pytanie gdzie kupić złoto i jak najlepiej kupować złoto, aby było jak najbezpieczniej, jak najtaniej i jak najlepiej.

Złoto to najlepszy, najstarszy i najbardziej trwały rodzaj pieniądza. Obrót pieniądzem powinien być jak najtańszy i w jak najmniejszym stopniu obarczony marżami. Uświadamiając sobie, że złoto jest przede wszystkim pieniądzem, będziemy zgodni, że firmy sprzedające sztabki złota i złote monety powinny narzucać jak najmniejsze marże, a cena sprzedawanego przez nie złota inwestycyjnego powinna być jak najbardziej zbliżona do aktualnej ceny złota na giełdzie.

Rzeczywistość na polskim rynku złota inwestycyjnego funduje inwestorom jednak liczne niespodzianki. Większość banków sprzedaje złoto z bardzo wysokimi marżami.

Jest także wiele firm, które wykorzystują niechęć inwestorów do przechowywania złota oferując produkty typu: Ty u nas kup, a my Ci przechowamy. Firmy te w regulaminach zastrzegają sobie, że zobowiązują się do wydania złota klientowi na jego wcześniejsze żądanie. Jednak do momentu wydania złota mają kilka dni, a dodatkowo zastrzegają sobie możliwość, że mogą klientowi wydać inne sztabki złota i złote monety niż ten u nich wcześniej zdeponował. Jest to dowodem na to, że firmy te handlują złotem inwestycyjnym, które jest u nich przechowywane. Należy więc mocno się zastanowić nad korzystaniem z tego typu produktów zwłaszcza, że wynajęcie skrytki w sejfie bankowym nie jest drogie i kosztuje średnio 250 zł rocznie.

Przechowując sztabki złota i złote monety w sejfie bankowym mamy całkowitą pewność, że w każdej chwili możemy dowolnie dysponować posiadanym złotem i nie jesteśmy zależni od aktualnej sytuacji finansowej oraz kondycji firmy przechowującej złoto. Jest to ważne ze względu na to, że złoto jest polisą ubezpieczeniową naszego portfela inwestycyjnego i w przypadku niespodziewanych wydarzeń gospodarczych jak np.: reforma walutowa lub wprowadzenie przez rząd nowych przepisów regulujących system rozliczeń, mamy możliwość swobodnego dysponowania własnym złotem lokacyjnym. Podczas takich niespodziewanych wydarzeń gospodarczych ceny złota dynamicznie wzrastają rekompensując tym samym straty na innych lokatach naszego portfela. Pod warunkiem jednak, że mamy swobodną możliwość dyspozycji posiadanym przez nas złotem inwestycyjnym.

Banki zaczęły sprzedawać złoto dość niedawno. Jednak szybko zwietrzyły świetny interes, jaki można robić na niewiedzy klientów, którzy działają pod wpływem łudzącej otoczki bezpieczeństwa oferowanej przez banki. Świetny interes banków na sprzedaży złota polega na tym, że sprzedają one złoto lokacyjne dużo drożej od niezależnych dystrybutorów, często generując marże wynoszące 20% od ceny giełdowej złota. Zatem kupno złota w bankach nie należy do najrozsądniejszych rozwiązań, bo w optymistycznym scenariuszu musimy czekać około roku czasu na wyrównanie się ceny rynkowej złota z naszą ceną zakupu złota w banku. Intryguje również to, że banki kupują złoto od krajowych pośredników złota inwestycyjnego. A za udział wszystkich pośredników w drodze złota do banku w ostateczności koszt i tak ponosi klient. Ponadto niemal wszyscy krajowi pośrednicy w obrocie złotem lokacyjnym prowadzą również skup złota na rynku wtórnym. Złoto sprzedawane bankach może więc pochodzić z rynku wtórnego negatywnie wpływając na bezpieczeństwo transakcji. Dlatego zadziwia fakt, że sprzedają oni złoto tak drogo. Zaletą jest dostępność i bliskość placówek, choć często na dostawę sztabki złota trzeba czekać kilkanaście dni, nie wspominając o kolejkach w placówce bankowej.

Lokaty w złoto to jeden z najgorszych możliwych sposobów kupowania złota. Wpłacając pieniądze na lokatę złota jesteśmy zależni od kondycji finansowej podmiotu, który ją oferuje. Gdy taki podmiot zbankrutuje to my tracimy pieniądze. Zwłaszcza, że większość z tych firm nie podlega kontroli Komisji Nadzoru finansowego oraz Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu. Podmioty oferujące lokaty w złoto najczęściej oferują oprocentowanie rzędu 15% i więcej. Jak to możliwe skoro złoto nie płaci odsetek. Proceder jest dość prosty. Firmy oferujące lokaty w złoto udzielają również wysoko oprocentowanych pożyczek ludziom, którzy szybko potrzebują pieniędzy. Oprocentowanie tych pożyczek wynosi około 50% w skali roku. Udaje im się więc pokryć oprocentowanie lokaty i jeszcze na tym zarobić. Wszystko ma szansę trwać do pewnego momentu. Chwila prawdy dla tych firm nadejdzie, gdy portfel posiadanych wierzytelności okaże się niewypłacalny. Wówczas firma zbankrutuje, a posiadacze lokat w złoto stracą wszystkie swoje pieniądze. Polegające na złocie chwytliwe hasło marketingowe tych firm służy tylko i wyłącznie przyciągnięciu uwagi, wykorzystaniu stereotypu bezpieczeństwa złota i definitywne wyciągnięcie pieniędzy od nieświadomych klientów.

Fundusze te lokują powierzone środki najczęściej w kontrakty terminowe na złoto i akcje spółek wydobywających złoto i srebro. Wynik tych funduszy jednak uzależniony jest od bardzo zmiennej rzeczy. Tym elementem jest osoba zarządzającego takim funduszem. Wynik funduszu może odbiegać negatywnie od rzeczywistej zmiany cen złota, może również dużo przewyższać stopę zwrotu osiąganą przez samo złoto. Wszystko w zależności od jakości wykonanej alokacji przez zarządzającego funduszem.

Inwestycja w fundusz złota obarczona jest jednak sporymi kosztami. Opłata manipulacyjna za nabycie jednostek funduszu, do tego roczna opłata za zarządzanie funduszem i od osiągniętego wyniku, a przy wyjściu z funduszu pobierany jest podatek 19%. Najczęściej wychodząc z takiej inwestycji musimy oddać na rzecz opłat i podatku około 50% osiągniętego zysku. Dużą zaletą jest wygoda. Przelewamy pieniądze na rachunek funduszu, jednostki zostają nam przydzielone i partycypujemy w zmianach cen złota.

Są dostępne również amerykańskie fundusze typu ETF lokujące środki w złote sztabki. Jednak ostatnio pojawiło się dużo negatywnych opinii o tych funduszach. Podczas kontroli audytorzy odnaleźli błędy w księgowaniu ilości złota posiadanego w skarbcu oraz ilością złota, które było deklarowane dla klientów funduszu. Fundusz posiada w skarbcach około 2000 ton złota, więc być może pogubili się w księgowaniu takich ilości sztabek złota.

Firmy forexowe oferują instrumenty pochodne, których cena jest oparta na cenie złota na giełdzie w Nowym Jorku. Instrumenty te są wysokolewarowane, czyli za równowartość 100 dolarów możemy nabyć złoto o wartości 10 tys. dolarów. Jednak należy pamiętać o tym, że zaledwie drobna zmiana w kierunku przeciwnym niż założył wcześniej inwestor powoduje całkowitą utratę tych 100 dolarów.

Instrumenty na platformach forexowych nie podlegają nadzorowi żadnej giełdy, ponieważ platformy te działają na zasadach poza giełdowych. Firmy te mają zawartą w regulaminach klauzule, które gwarantują im w każdym momencie możliwość zamknięcia poczynionej przez klienta inwestycji, bez względu na to czy wynik naszej inwestycji nas zadowala czy nie. Może się więc zdarzyć, że firma zamknie nam pozycję, gdy będziemy mieli chwilową niezrealizowaną stratę. Mogą nam również zamknąć pozycję, gdy mamy na niej przyzwoity zysk i co najgorsze najczęściej mają prawo do anulacji wyniku takiej transakcji. Oznacza to dla nas, że osiągnęliśmy zysk, ale go nie otrzymamy, bo operator platformy może argumentować taką decyzję zawarciem transakcji po błędnej i nierynkowej cenie. Zdarza się to bardzo rzadko, ale spójrz w zapisy umowy tych brokerów.

Platformy forexowe są dobre do krótkoterminowych spekulacji na złocie, jednak nie nadają się do strategii kup i trzymaj.

U tego typu sprzedawców należy zwrócić szczególną uwagę na oferowaną cenę złota oraz o ile jest ona wyższa od aktualnej ceny złota na giełdach. Najczęściej dystrybutorzy, którzy się najbardziej reklamują mają najdroższe złoto. Dlatego warto poszukać dobrego i taniego sklepu ze złotem, bo często można zaoszczędzić od 100 do 200 zł na jednej złotej sztabce 100 gramowej. Należy również zwrócić uwagę na terminy dostaw. Zazwyczaj dystrybutorzy oferujący niższe ceny, drobnym drukiem informują, że dostawa złotych monet lub złotych sztabek będzie realizowana za 30 dni lub więcej. Dlatego warto wybierać dystrybutorów, którzy zobowiązują się do dostawy złota w okresie kilku dni roboczych oferując przy tym konkurencyjnie niskie ceny sztabek złota i złotych monet. Zaletą sprzedawanego przez dystrybutorów złota jest to, że oferują oni złote sztabki wyprodukowane przez zagraniczne mennice dysponujące akredytacją LBMA (Giełda złota w Londynie). Sztabki złota z mennic akredytowanych przez LBMA akceptowane są na całym świecie i nie ma najmniejszego problemu z ich późniejszą sprzedażą. Warto również zwrócić uwagę na ubezpieczenie, koszt przesyłki i sposób jej dostawy.

Aktualną listę mennic akredytowanych w LBMA można sprawdzić na stronie LBMA klikając po prawej stronie w link o nazwie GOLD Current http://www.lbma.org.uk/pages/index.cfm?page_id=147&title=good_delivery_lists

Opodatkowanie inwestycji w złoto

Kupno złota u niezależnego dystrybutora jest jednym z najbardziej korzystnych sposobów inwestowania w złoto, bo kupujemy złote sztabki i złote monety po cenie bardzo zbliżonej do ceny złota na giełdzie, przy jednoczesnym zapewnieniu sobie gwarancji dysponowania posiadanym złotem, które możemy przechowywać we własnej skrytce w sejfie bankowym. Ponadto od tak kupionego złota nie płacimy 19% podatku od zysków kapitałowych pod warunkiem, że sprzedaliśmy złoto po upływie 6 miesięcy od chwili zakupu. Jeżeli sprzedamy jednorazowo złoto w normalnej ilości (mniej niż kilogram) przed upływem 6 miesięcy od momentu zakupu, to również nie powinniśmy wpaść w obowiązek podatkowy. Konieczność zapłaty podatku może powstać, gdybyśmy sprzedawali złoto z dużą częstotliwością i w hurtowych ilościach. Wtedy możemy być potraktowani przez Urząd Skarbowy jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Złoto inwestycyjne zwolnione jest również z podatku VAT.

Największą mennicą w Polsce jest Mennica Polska. Jednak niestety nie posiada ona akredytacji LBMA, dlatego złote sztabki Mennicy Polskiej można sprzedać tylko w NBP lub w lokalnych punktach skupu złota. Niestety nigdzie poza granicami Polski nie będą chcieli nam zaakceptować sztabek mennicy po cenie rynkowej i będą jedynie oferowali ich kupno po niższej cenie. Są również lokalne mennice, które zaczynają bić coraz większe ilości złota bulionowego. Jednak ich produkty nie przekraczają 100 gram ze względu na duże koszty Urzędu Probierczego, który nalicza stawkę od grama złota. Jednak produkty tych mennic nie mają również akredytacji LBMA i poza granicami naszego kraju będą skupowane po niższych cenach. Pozostałe mennice działające w Polsce są mennicami tylko z nazwy, a w rzeczywistości to normalne sklepy ze złotem.

Jak dotąd w Polsce działa jedna prywatna giełda złota. Jedyną zaletą takich giełd jest niska cena złota. Jednak bardzo dużą wadą jest to, że nigdy dokładnie nie wiemy, co kupujemy. Możemy kupić np.: 100 gram złota, które otrzymamy od giełdy w postaci dwóch złotych monet i jednej złotej sztabki, podczas gdy chcielibyśmy otrzymać kupione złoto w jednej złotej sztabce 100 gramowej na przykład ze szwajcarskiej mennicy. Ponadto złoto, które tam można kupić jest z rynku wtórnego, dochodzi więc jeszcze ryzyko autentyczności tego złota.

Dla potencjalnego inwestora lokującego kapitał w złocie jest to bardzo ryzykowne przedsięwzięcie. Jeżeli firma przechowująca złoto zbankrutowałaby, to przechowywane złoto wchodzi do masy upadłości przedsiębiorstwa, co dla klienta jest równoznaczne z utratą złota. Ponadto często firmy te, gwarantują sobie w umowach zapisy umożliwiające handel przechowywanym złotem. Faktem jest, że na umowach zobowiązują się, że w okresie kilku dni od momentu złożenia przez inwestora żądania poboru przechowywanego złota, wydania wcześniej zdeponowanej ilości złota. Negatywne jest jednak to, że zastrzegają sobie prawo do wydania innych sztabek złota i złotych monet (o innej wadze i innego producenta) niż im faktycznie powierzyliśmy. Najczęściej jest to złoto skupione z rynku wtórnego obarczone ryzykiem autentyczności.

Jedno z najlepszych rozwiązań w tym zakresie, to skarbce banków, których większościowym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Prawdopodobieństwo, że taki bank nagle upadnie jest bardzo małe. Ponadto zawartość skrytek bankowych nie wchodzi do masy upadłości banku. Wprawdzie upadłość banku spowodowałaby na pewien czas ograniczenie w dostępie do skrytki bankowej, ale po uruchomieniu procesu upadłościowego dostęp do skrytek bankowych jest wznawiany. Roczny koszt wynajęcia skrytki bankowej to około 300 zł. Standardowa skrytka jest w stanie pomieścić złoto o wartości około 2 milionów zł, więc przy sumach wyższych niż 10 tys. zł roczny koszt utrzymania skrytki jest marginalny, a oferuje ważną zaletę dysponowania kruszcem w każdym momencie.

Rynek złota w Polsce szybko się rozwija. Ale przeważająca część tych nowości jest wątpliwej jakości i nie oferuje podstawowego i najważniejszego elementu na rynku złota. Jest nim bezpieczeństwo, możliwość wyboru oraz swobodnego dysponowania posiadanym złotem. Dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem jest kupno złota po cenie nieodbiegającej za bardzo od aktualnej giełdowej ceny uncji złota przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na jego autentyczność i gwarancje. Złoto to powinno być przechowywane w skrytkach bankowych. W ten sposób uzyskujemy gwarantowaną swobodę dysponowania posiadanym złotem i najlepsze ubezpieczenie naszego portfela inwestycyjnego.

Podobny temat poruszyliśmy w:

Treść powyższej analizy jest tylko i wyłącznie wyrazem osobistych poglądów jej autora i nie stanowi rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715).