Wschodni pomysł o tym jak w piątek rozwścieczyć zachodniego króla

Chiny ogłosiły dziś [10.10.2025] nowe, zaostrzone wymogi dotyczące eksportu metali ziem rzadkich i technologii ich wytwarzania, które stanowią próbę jeszcze głębszej kontroli handlu międzynarodowego tymi strategicznymi surowcami. Tym samym rozwścieczyły prezydenta USA, który w barwnych, pełnych emocji wypowiedziach zareagował bojową postawą, która zostały ocenione przez algorytm sieci neuronowej w tym wpisie: https://goldco.pl/blog/ocena-wypowiedzi-trump-po-decyzji-chin-w-spr-kontroli-eksportu-metali/

Główne chińskie wymogi eksportowe

• Od teraz eksporterzy muszą uzyskać specjalne licencje wydane przez chińskie ministerstwo handlu, obejmujące zarówno czyste metale, ich stopy oraz zaawansowane materiały wykorzystywane w sektorach takich jak elektronika, energetyka czy zbrojenia.
• Restrykcyjne kontrole dotyczą także technologii separacji, wytopu, recyklingu i produkcji materiałów magnetycznych oraz sprzętu wykorzystywanego przy produkcji akumulatorów litowych; eksport tych produktów wymaga specjalnej zgody władz.
• Wnioski o eksport do użytkowników wojskowych za granicą nie będą w ogóle zatwierdzane.

Zakres objętych produktów i technologii

Metale objęte restrykcjami

• Lista od 8 listopada obejmuje pięć nowych lantanowców: holm, erb, tul, europ, iterb.
• Łącznie pod ścisłym nadzorem znajduje się już 12 z 17 pierwiastków ziem rzadkich: holm, erb, tul, europ, iterb, neodym, dysproz, terb, samar, prazeodym, gadolin, lutet.
• W grudniu ograniczenia rozszerzają się także na produkty zawierające nawet śladowe ilości chińskiego neodymu, dysprozu, samaru czy prazeodymu, czyli wszystkie kluczowe surowce dla branży magnesów, elektroniki, motoryzacji oraz zbrojeń.

Technologie objęte restrykcjami

• Objęte są technologie przetwarzania i produkcji metali ziem rzadkich: sprzęt, maszyny oraz know-how związane z wydobyciem, wytapianiem, rafinacją, recyklingiem.
• Zakaz dotyczy również współpracy technologicznej i przekazywania procedur produkcji magnesów z metali ziem rzadkich oraz zaawansowanych materiałów katodowych i anodowych wykorzystywanych w akumulatorach litowych.
• Specjalne ograniczenia dotyczą technologii umożliwiającej wytwarzanie półprzewodników o wielkości 14 nm i mniejszych, pamięci z co najmniej 256 warstwami oraz technologii AI o możliwościach militarnych.

Przykładowe zastosowania

• Metale objęte ograniczeniami są wykorzystywane m.in. do produkcji magnesów trwałych, laserów, radarów, głowic precyzyjnych, silników elektrycznych, akumulatorów, sprzętu do walki elektronicznej.
• Restrykcje w praktyce obejmują całą globalną branżę motoryzacyjną, elektroniczną, energetyczną oraz zbrojeniową, a także producentów oprogramowania do AI i sprzętu półprzewodnikowego.
• Podsumowując: restrykcje dotyczą zarówno konkretnych metali ziem rzadkich (przede wszystkim holmu, erbu, tulu, europa, iterbu, neodymu, dysprozu, samaru, prazeodymu), jak i nowoczesnych technologii ich pozyskania, przetwarzania i użycia w przemyśle strategicznym.

Motywacje i konsekwencje dla handlu

• Chiny oficjalnie uzasadniają decyzje ochroną interesów państwowych i bezpieczeństwa narodowego, wskazując ryzyko wykorzystania pierwiastków ziem rzadkich w newralgicznych (głównie wojskowych) obszarach poza Chinami.
• Ograniczenia wejdą w życie stopniowo: część z nich obowiązuje już od dzisiaj, a kolejne regulacje zaczną działać od 8 listopada i 1 grudnia 2025 roku.
• Decyzja Pekinu wywołała natychmiastową reakcję globalnych rynków i może wpłynąć na ceny oraz dostępność produktów w branżach zależnych od tych surowców w USA, UE i innych głównych gospodarkach.

Sytuacja celna i taryfowa

• Oprócz kontroli licencyjnej Ministerstwo Finansów Chin ogłosiło dodatkowe cła na wybrane towary importowane z USA (od 10 do 15 procent), jako element szerszej wojny handlowej i reakcji na amerykańskie restrykcje.
• Nowe taryfy i ograniczenia eksportowe mają uderzyć głównie w zachodnie firmy z branży motoryzacyjnej, elektronicznej i zbrojeniowej.

Jak wpłynie to na ceny magnesów i akumulatorów

Wprowadzone przez Chiny ograniczenia eksportu metali ziem rzadkich spowodowały gwałtowne wzrosty cen magnesów oraz komponentów do akumulatorów, a skutki odczuwalne są w wielu branżach już od kwietnia 2025 roku.

Wpływ na ceny magnesów

• Ceny magnesów neodymowych (NdFeB) wzrosły od kwietnia do czerwca 2025 roku nawet o 500%: od 50 USD/kg do ponad 300 USD/kg w szczycie kryzysu.
• W sierpniu ceny nieco spadły, ale nadal są 150?200% wyższe niż na początku 2025 roku, z powodu ograniczonej liczby licencji eksportowych i opóźnień w dostawach.
• Dodatkowe procedury licencyjne oraz inspekcje celne wydłużają czas realizacji zamówień, co powoduje dalsze ryzyko niestabilności cen.
• Magnesy neodymowe z Chin stanowią ponad 90% światowej produkcji, więc globalne braki zwiększają też ceny alternatywnych produktów.

Wpływ na ceny akumulatorów

• Chińskie ograniczenia objęły także eksport materiałów katodowych (zwłaszcza do ogniw LFP i LMFP), co natychmiast wpłynęło na wzrost kosztów produkcji baterii.
• Baterie litowo-jonowe wytwarzane poza Chinami będą droższe ?o co najmniej parędziesiąt procent?, a europejskie i japońskie fabryki nie dysponują własną, równoważną technologią LFP.
• Eksperci szacują, że spełnienie nowych chińskich oraz technicznych norm podnosi koszt pakietu baterii nawet o 10?20% już w drugim kwartale 2025.
• Dodatkowym czynnikiem wzrostu cen będą nowe cła na chińskie produkty, bowiem ich udział w rynku globalnym sięga 70%.

Efekty rynkowe w Europie

• Przestoje dostaw magnesów i materiałów bateryjnych wystąpiły już w kwietniu i maju; fabryki motoryzacyjne i elektroniczne muszą przechodzić na droższe źródła azjatyckie (Korea, Japonia), co podnosi finalne ceny produktów i grozi przestojami w całych łańcuchach dostaw.
• Producenci zachodni rekomendują tworzenie zapasów oraz dywersyfikację dostaw, choć efekty odczuwalne będą długo z powodu chińskiej dominacji w technologiach i surowcach.

Podsumowując: chińskie restrykcje podniosły ceny magnesów neodymowych nawet 5-krotnie, a ceny akumulatorów rosną już o minimum 10?20%, z perspektywą kolejnych podwyżek w najbliższych miesiącach. Chińskie ograniczenia eksportu metali ziem rzadkich już wywołują gwałtowne wzrosty cen magnesów neodymowych i akumulatorów na światowych rynkach; ceny magnesów podskoczyły nawet o 500% w szczycie kryzysu, natomiast koszt baterii litowo-jonowych rośnie o 10?20% w porównaniu do początku roku.

Rynek magnesów neodymowych

• Ceny magnesów NdFeB wzrosły z około 50 USD/kg do ponad 300 USD/kg, co oznacza skok o ponad pięciokrotnie względem stanu sprzed restrykcji.
• Chiny odpowiadają za ponad 90% światowej produkcji magnesów neodymowych, więc ograniczenia transportu wstrzymały łańcuchy dostaw w motoryzacji, energetyce i elektronice, a ceny na alternatywnych rynkach również podążają za trendem wzrostowym.

Rynek akumulatorów litowo-jonowych

• Ograniczenia dotyczą także materiałów katodowych do ogniw LFP i LMFP, przekładając się na już widoczne podwyżki cen baterii o co najmniej 10?20%. Szczególnie dotyczy to ogniw produkowanych poza Chinami, które są teraz znacznie droższe niż chińskie odpowiedniki.
• Ceny akumulatorów wzrosły również w wyniku dodatkowych ograniczeń importowych i taryf celnych na produkty oraz półprodukty z Chin, a największe podwyżki dotkną producentów w UE i Japonii.

Podsumowanie dla producentów i konsumentów

• Fabryki motoryzacyjne i elektroniczne muszą szukać alternatywnych źródeł surowców, co dodatkowo podbija ceny, grozi przestojami w produkcji i ogranicza ofertę produktów.
• Analitycy przewidują trwałe podwyżki cen oraz dalszą niestabilność w najbliższych miesiącach, z powodu przewlekłych chińskich procedur licencyjnych, niepewności geopolitycznej i braku dywersyfikacji dostaw na świecie.

Ceny magnesów i akumulatorów będą prawdopodobnie rosnąć w perspektywie najbliższych miesięcy, a sytuacja poważnie zależy od dalszych decyzji Pekinu oraz rozwoju alternatywnych surowców poza Chinami.

Podsumowanie

Dzisiejsze zaostrzenie kontroli Chiny nad eksportem metali ziem rzadkich i zaawansowanych technologii stanowi strategiczny ruch w globalnej polityce surowcowej i gospodarce, skutkujący koniecznością ubiegania się o licencje eksportowe oraz wprowadzeniem dodatkowych ceł na wybrane produkty i technologie. Wywoła to poważne skutki w łańcuchach dostaw oraz może pogłębić napięcia handlowe z USA i UE.

Pytania:

W jaki sposób pomysłodawcy europejskiego zielonego ładu i transformacji energetycznej przygotowali się na takie okoliczności? Czy przed wprowadzeniem swoich pomysłów w życie, zadbali o przygotowanie przestrzeni do zdobycia odpowiednich zapasów metali niezbędnych do transformacji energetycznej, ich rafinacji i produkcji komponentów? Czy oni znają takie słowa jak plan lub strategia?

NIE jest to porada inwestycyjna, autor NIE jest doradcą inwestycyjnym w myśl rozumienia polskich przepisów i nie może doradzać w zakresie inwestycji kapitałowych. Każdy musi podejmować decyzję samodzielnie, a każda decyzja finansowa obarczona jest ryzykiem straty pieniędzy. Tekst ten powstał przy wsparciu algorytmów sieci neuronowej ai.