Central Bank Gold Agreement, czyli złoty pakt banków centralnych

W tym roku po raz kolejny Europejski Bank Centralny wraz z dwudziestoma kolejnymi bankami podpisał już czwarte z kolei porozumienie między bankami centralnymi w zakresie handlu złotem. Porozumienie to nosi nazwę Central Bank Gold Agreement i najczęściej oznacza się je skrótem CBGA.

Na koniec 2013 roku banki centralne były w posiadaniu 30,5 tysiąca ton złota, co stanowi około 1/5 całego złota dotychczas wydobytego na świecie. Jednak złoto to w większości zostało zgromadzone przez banki centralne krajów silnie rozwiniętych gospodarczo.

Po raz pierwszy Central Bank Gold Agreement podpisano w 1999 roku. Porozumienie to miało na celu ograniczenie podaży płynącej z banków centralnych w celu ochronienia cen złota przed dalszymi spadkami i tym samym pomoc krajom oraz spółkom wydobywczym, które wówczas stały na krawędzi bankructwa. Głównym celem Central Bank Gold Agreement  była właśnie ochrona producentów złota przed problemami finansowymi. Pamiętajmy, że w 1999 roku żaden urzędnik z zagranicznych banków centralnych nie traktował złota jako gatunku aktywów, który będzie w przyszłości stanowić o postrzeganiu siły i stabilności określonego pieniądza papierowego. Banki centralne tym samym wpisały się idealnie w globalny sentyment inwestorów. Sentyment inwestorów ma to do siebie, że  jak cena spada, to na rynku pojawia się coraz więcej pesymistów, którzy powoli dochodząc do wniosku, że cena będzie dalej spadać i wyprzedają ten określony instrument. W rzeczywistości w samym dołku cenowym jest zawsze najwięcej pesymistów i wszyscy wówczas sprzedają. Tak postąpił były premier Wielkiej Brytanii, który w 1999 roku określił złoto barbarzyńskim reliktem i sprzedał mnóstwo brytyjskiego złota po cenach 250 – 300 USD/oz. Jak się kilka lat później okazało decyzja ta kosztowała brytyjskich podatników miliardy funtów. Natomiast odwrotnie postąpiła Pani Hanna, która zasiadając za sterami NBP kupiła odważnie 100 ton złota. Później żaden z polskich prezesów NBP nie decydował się na zakup kruszcu…

Każde CBGA miało ważność pięciu lat, a więc kolejne Central Bank Gold Agreement podpisywano w 2004, 2009 i 2014 roku.

Pierwsze trzy porozumienia Central Bank Gold Agreement określały maksymalny górny limit ilościowy sprzedaży złota wynoszący 500 ton w skali roku. Początkowo zawszy banki centralne wykorzystywały ten limit prawie do maksimum możliwości. Jednak sytuacja odwróciła się w 2008 roku. Wówczas globalny system finansowy otarł się o upadek i banki centralne zdały sobie sprawę, że cały wygenerowany papier, jako pieniądz w tych najtrudniejszych momentach jest mało warty. Do tego dołączył proces drukowania pieniędzy przez największe banki centralne i wojny walutowe. W konsekwencji od 2012 roku podaż złota z banków centralnych praktycznie nie istnieje i opiewa na bardzo małe ilości nie widziane od kilkudziesięciu lat.

W 2014 roku Central Bank Gold Agreement podpisano po raz czwarty, a cały dokument zamknięty został konkluzją banki centralne aktualnie nie mają jakichkolwiek planów w zakresie sprzedaży znacznej ilości złota.

Kalendarium wszystkich dotychczasowych porozumień banków centralnych [Central Bank Gold Agreement, czyli złoty pakt banków centralnych]:

CBGA 1: Podpisano 26 września 1999 roku i czasami określane jako Washington Agreement on Gold. Główny cel umowy, to ochrona producentów złota przed chaotyczną sprzedażą złota przez banki centralne, które mogły doprowadzać do silnych spadków ceny złota na giełdach. W 1999 roku banki centralne były w posiadaniu 33 tys. ton złota. Najwięcej złota wówczas posiadały banki centralne zachodnio europejskich gospodarek. Poza Wielką Brytanią nikt z tej grupy do chwili obecnej nie sprzedawał znacznej ilości złota. Podczas ustanawiania porozumień Central Bank Gold Agreement określono, że złoto pozostanie ważnym elementem globalnych rezerw walutowych. Przewidziano limit w sprzedaży złota do 400 ton rocznie i 2000 ton w ciągu 5 lat. Określono limit w zakresie pożyczania złota przez stowarzyszone banki centralne i wykorzystania instrumentów pochodnych, tak aby proceder ten nie przekraczał ilościowo dotychczas osiągniętych poziomów. Jak się później okazało banki centralne udostępniły jako pożyczki 2119,32 ton złota. Stowarzyszone w CBGA1 banki centralne miały w posiadaniu 45% globalnych rezerw złota. Dodatkowo później nieformalnie do tego porozumienia dołączyły się banki centralne USA, Japonii, Australii oraz MFW i Bank Rozrachunków Międzynarodowych [Bank for International Settlements]. Na to porozumienie giełdy złota zareagowały silnym kilkudniowym wzrostem cen kruszcu.

CBGA 2: Podpisano 8 marca 2004 roku. Podkreślono, jako aktualne główne założenie porozumienia, że złoto pozostanie ważnym elementem globalnych rezerw walutowych. Podczas gdy Wielka Brytania podpisała pierwsze porozumienia CBGA, to już drugiego nie podpisała jednocześnie oświadczając, że nie ma planów sprzedawać złota. Zapewne dlatego nie podpisała, aby nie zwracać w kraju uwagi opinii publicznej, że podpisują kolejne porozumienie przy cenach kilkadziesiąt procent wyższych, podczas gdy kilka lat wcześniej premier Gordon Brown sprzedał majątek narodowy po dużo niższych cenach. CBGA 2 podpisała Grecja, która jeszcze w 1999 roku nie byłą członkiem UE i nie podpisywała pierwszego porozumienia. Słowenia podpisała w 2006 roku krótko przez przystąpieniem do strefy euro. Cypr i Malta też podpisały CBGA 2 zaraz po przystąpieniu do strefy euro. W CBGA 2 przewidziano limit w sprzedaży złota do 500 ton rocznie i 2500 ton w ciągu 5 lat. Określono limit w zakresie pożyczania złota przez stowarzyszone banki centralne i wykorzystania instrumentów pochodnych, tak aby proceder ten nie przekraczał ilościowo dotychczas osiągniętych poziomów mieszczących się w 2100 tonach.

CBGA 3: Kolejne porozumienie na pięć lat podpisano w 2009 roku, do którego przyłączyła się Szwecja i Szwajcaria. Ponownie określono, jako aktualne główne założenie porozumienia, że złoto pozostanie ważnym elementem globalnych rezerw walutowych. Zmniejszono do 400 ton możliwą sprzedaż złota w skali roku i 2000 ton w ciągu pięciu lat. Ciekawą sprawą podczas tego porozumienia była postawa Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który restrukturyzując swoje aktywa przeznaczył na sprzedać 403,3 ton złota. Jednak nie rzucono tego złota w całości bezpośrednio na rynek, a dogadano się z bankiem Indii, który kupił 200 ton, 10 ton wzięła Sri Lanka, 10 ton Bangladesz i 2 tony Mauretania. Określono limit w zakresie pożyczania złota przez stowarzyszone banki centralne i wykorzystania instrumentów pochodnych, tak aby proceder ten nie przekraczał ilościowo dotychczas osiągniętych poziomów mieszczących się w 2100 tonach.

CBGA 4: Podpisany 19 maja 2014 przez ECB, Bank Belgii, Bank Niemiec, Estonii, Irlandii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Włoch, Cypru, Łotwy, Luksemburga, Malty, Holandii, Austrii, Portugalii, Słowenii, Słowacji, Finlandii, Szwecji, Szwajcarii. Ponownie określono, jako aktualne główne założenie porozumienia, że złoto pozostanie ważnym elementem globalnych rezerw walutowych oraz określono, że stowarzyszone banki centralne nie mają aktualnie jakichkolwiek planów zakresie sprzedaży znacznej ilości złota. Okres ważności porozumienia wynosi 5 lat.

Podobny temat znajdziesz tu:

• Złoto w bankach, według regulatorów, nowym kapitałem zerowego ryzyka
• Jak nie sprzedawać złota? Gordon Brown uczy…
• Złoto inwestycyjne oficjalnie w portfelu
• Złoto to pieniądz w giełdowych izbach rozliczeniowych
• Dlaczego banki centralne kupują złoto?
• Prawdziwa historia pewnego banknotu o nominale 100000$
• Klif produkcji złota od 2017 roku
• Kto najbardziej wpływa na ceny złota
• Jak lokować pieniądze – nieoficjalne wskazówki banków centralnych

Treść powyższej analizy jest tylko i wyłącznie wyrazem osobistych poglądów jej autora i nie stanowi rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715).